Ұлы дала ақыны: Жамбыл Жабаевтың 175 жылдығына » Инновациялық Еуразия Университеті
» » Ұлы дала ақыны: Жамбыл Жабаевтың 175 жылдығына
22 февраля 2021

Ұлы дала ақыны: Жамбыл Жабаевтың 175 жылдығына

Инновациялық Еуразия Университетінің Жоғары колледж кітапханасында "Ұлы дала ақыны" кітап көрмесінде дана қарттың домбырасы бар Жамбыл Жабаевтың өмірі мен шығармашылығы туралы материалдар, оның Отанға деген махаббатқа толы шығармалары, сондай-ақ мерзімді баспасөз беттерінде ол туралы Қазақстан ақындары мен жазушыларының мақалалары мен естеліктері ұсынылған.


Жамбыл Жабаев 1846 жылы 28 ақпанда Жамбыл тауының етегінде (қазіргі Алматы облысы Жамбыл ауданы) дүниеге келген. Ол тәуелсіз әрі тентек бала болып өсті, Үлдан анасынан қобыз бен домбырада ойнауды үйренді. Поэтикалық шығармашылыққа деген құштарлықты ерте сезінді. Бала кезінен "Қобыланды", "Алпамыс" эпостарынан, қырғыз "Манас" эпостарынан, "Рүстем туралы аңыз", "Кероғлы" шығармаларынан үзінділер орындады.

Ақын 13 жасынан бастап өзінің серігі домбырамен қоштаспаған. Айтыстарға қатыса отырып, Жамбыл 16-17 жас аралығында жасында  кеңінен танымал болды. Өз импровизациясында жас ақын қазақ қоғамының өміріндегі өзекті мәселелерді қозғады, халықтың қажеттіліктері туралы айтты, құқықсыздық туралы  суреттер салды, бостандық үшін күресуге шақырды. Жамбылдың әндерінде, оның домбырасының қоңырауында қазақ халқының шынайы дауысы естіледі. "Мен - қырағы сұңқармын, Мен – елімнің әуені"," мен – сенің Жамбылыңмын", - деп ақын халыққа үндейді. Ол халық туралы, халық үшін, халық үшін ән айтады. Көп жылдар бойы Жамбылға тамсана қарады, оны әлем халықтарының көптеген тілдеріне аударды және КСРО-да да, шетелде де үлкен тиражбен шығарылды.

  

Жамбыл Жабаев қазақ халқының ақындық өнерінің дамуына үлкен үлес қосты, өз өмірін мәңгілік жалпыадамзаттық құндылықтарды насихаттауға, ізгілік, әділдікті жырлауға, патриотизмді тәрбиелеуге арнады. Бірақ оның ән байқауларының көптеген мәтіндері жоғалды. Оның жеке естеліктері мен шәкірттерінің естеліктері бойынша Жамбылдың қатысуымен айтыстардан алынған бірқатар мәтіндер кейінірек қалпына келтірілді. Екі поэма жазылды: "Патша әмірі тарылды" және "Зілді бұрық".

Жамбыл Жабаевтың поэтикалық мұрасы қазақ халқының рухани қазынасының алтын қорына енді. "Жамбыл - біздің дәуіріміздің ең жарқын әрі дарынды әншісі", - деп жазды белгілі қазақ жазушысы Мұхтар Әуезов.

1945 жылы 22 маусымда Жамбыл Жабаев 99 жасында өмірден озды. Қазақстанның көптеген қалалары мен ТМД елдерінде ақынның құрметіне көшелер, мектептер аталды, бюсттер мен ескерткіштер орнатылды.

ИнЕУ баспасөз қызметі
(ИнЕУ Ғылыми кітапханасының библиографы М. Е. Амренованың ақпараты бойынша)